Denizci Ressamlar: Halit Naci

Denizci Ressamlar: Halit Naci

Türk Ressam Halit Naci 1875’te İstanbul’un Eyüp Sultan semtinde dünyaya gelmiştir. Fabrikatör Osman Bey, Naci’nin babasıdır. Daha okula ilk başladığı yıllardan itibaren resme ilgili olduğu anlaşılmıştır. Devamlı yaptığı resimlerle sanata olan yeteneği ailesi tarafından keşfedilmiştir. Özellikle Bahriye Mektebi’nde eğitime devam ederken yaptığı resimler öğretmenleri tarafından beğenilmiştir. Bu yeteneği onu ünlü denizci ressamlar arasına sokmayı başarmıştır. Öğretmenleri Halit Naci’yi devamlı teşvik etmiştir. Okulun müdürlüğünün isteği ile Bahriye Nazırı Hüseyin Hüsnü Paşa’nın portresini çizmiştir. Karakalem ile yaptığı portreyi paşaya taktim etmişlerdir. Hüseyin Hüsnü Paşa tarafından bu portre çok beğenilmiştir.  

İlerleyen zamanda Sultan Abdülhamid II’nin karakalem portresini yapan Halit Naci, bu portreyi Sultan’a takdim etmiştir. Sultan Abdülhamit II bu portreyi oldukça beğenmiştir. Ardından özel bir irade çıkararak izinli askeri öğrenci statüsünde Sanay-i Nefise Mektebine aldırdı. Güzel Sanatlar Akademisi olan bu mektepte resim tahsiline başladı. İnce ve zarif zekasını kullanarak kuvvetli çizgisiyle bir araya getirince mizahi buluşlarıyla resim alandaki yeteneğini de ispatlamış oldu.

Halit Naci halk mizahının önde gelen usta isimlerinden biridir. İlk karikatürü 1909 yılında Karagöz’ün 83. sayısında yayımlanmıştır. Uzun yıllar boyunca İstanbul’un hemen her köşesinin Naci’nin fırçasından geçtiği söylenebilir. Şöyle ki Karagöz’de yayımlanan karikatürünün ardından Coşkun Kalender, Yeni Geveze, Arzuhal, Hayal-i Cedit, Falaka, Köylü gibi mizah içerikli gazete ve dergilerinde resimleri yayımlandı. Tasvirci karikatür alanında önemli ustalarından biridir ve bu sanat dalında akla gelen ilk isimler arasında yer alır.

Karikatürlerinin arka planda İstanbul görüntüleri kullanmaktadır. Bu özelliği günümüzde belgesel değeri taşımaktadır. Halit Naci’nin eserleri İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi’nin yanında İstanbul Şehir Müzesi’nde ve özel müzelerde sergilenmektedir. Ülkemizde ve yurt dışında özel koleksiyonlarla bu müzelerde sergilenmektedir. 

Yoğun çalışmalar yaptığı zamanlarda gitar çalarak dinlendiği bilinmektedir. Böyle bir dinlenme esnasında gitar çalarken kalp krizi geçirmiştir. Bunun sonucunda da 53 yaşındayken İstanbul’da vefat etmiştir. Denizci ressamımız Halit Naci geride denizdeki başarıları ve ustaca yapmış olduğu resimleri bırakarak aramızdan ayrılmıştır. Resimlerinde de denizci yönünden izler bulmak mümkündür.